تخریب کاشی های مسجد وکیل شیراز - وبلاگ ساعت گلورایا

به گزارش وبلاگ ساعت گلورایا، خبرنگاران : یک فعال میراث فرهنگی از تخریب و نابودی کاشی های مسجد وکیل شیراز براثر فرسودگی مصالح، تغییرات اقلیمی و بی توجهی در بازسازی و حفاظت اطلاع داد.

به گزارش ایسنا، سیاوش آریا با انتشار تصاویری از مسجد وکیل شیراز درباره شرایط کاشی های آن گفت: کاشی های مسجد تاریخی وکیلِ شیراز که در لیست میراث ملی ایران ثبت شده است، به نظر می رسد بنا بر دلایلی چون گذشت زمان، فرسودگی مصالح، رسیدگی نکردن و رِخنۀ عوامل طبیعی به گونۀ روزاَفزون و در بخش های گوناگونِ این شاهکار هنر شیراز، در حال ریختن و نابودی است و باید هرچه زودتر و فوری به آن رسیدگی کرد.

او ادامه داد: با وجود همۀ زیبایی های مسجد تاریخی وکیلِ شیراز، کاشی های هفت رنگ تاریخی و بسیار ارزشمند این بنای ملی به علت گذشت زمان، رِخنۀ عوامل طبیعی، فرسودگی مصالح و رسیدگی نکردن مسولان، در حال وَر آمدن و جدا شدن از دیواره ها و تاق های مسجد است که نابودی تدریجی یکی از مهم ترین بناهای آیینی و مذهبی ایران را در پی خواهد داشت.

این پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی افزود: در بیشتر بخش های مسجد وکیل و در زیر تاق ها و رواق ها و دیواره های آن به ویژه در گوشه شمالی مسجد، کاشی های تاریخی هفت رنگ و بسیار زیبا، وَر آمده و جدا شده و ریخته است و جای خالی آن بدجوری در ذوق می زند.

آریا گفت: بخشی از این کاشی های هفت رنگ به آرامی و در سال های گذشته از بنا جدا شده و ریخته است، ولی دست کم در دو بخش از مسجد وکیل شیراز در گوشۀ جنوبی آن چندین کاشی هفت رنگ تاریخی در دو سه ماه گذشته از بنا جدا و ریخته و نابود شده است که در تازه ترین بازدید میدانی نگارنده و در آنالیز و پُرس و جوها به درستی آن پِی برده شده است.

با این همه، شرایط کاشی های هفت رنگ و تاریخی مسجد وکیل شیراز در بدترین شرایط حفاظتی و نگهداری قرار گرفته است و در بیشتر بخش ها به ویژه گوشه (ضلع) و ایوان جنوبی و گوشۀ شمالی مسجد وکیل و در زیر تاق ها و رَواق ها، کاشی ها وَرآمده و در حال جدا شدن و ریختن است که اگر هرچه زودتر و فوری بازسازی و استحکام بخشی نگردد، در فصل سرد سال و با بارش های شدید زمستانی، بیشتر کاشی های تاریخی هفت رنگ فرو ریخته و برای همواره نابود خواهد شد.

این فعال میراث فرهنگی بعلاوه گفت: بر پایۀ قانون و ضابطه های موجود، بناها و آثار تاریخی کشور که در اِختیار دیگر نهادها و سازمان های دولتی، همچون شهرداری ها و سازمان اوقاف و امور خیریه و دیگر ارگان ها هستند، باید با هماهنگی و نظارت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مرکز استان ها و با بودجه همان نهاد متولی بنای تاریخی بازسازی قرار شوند.

روشن تر آنکه سازمان اوقاف و اُمور خیریه که متولی مسجد وکیل شیراز است باید هزینه های بازسازی و اِستحکام بخشی آن را بر دوش گرفته و فراهم کند و با نظارت مستقیم اداره میراث فرهنگی و زیر نظر کارشناسان مربوطه و هرچه زودتر و فوری و در همین تابستان، کارهای بازسازیی را در مسجد وکیل شروع کند.

بعلاوه اداره میراث فرهنگی باید پیگیری های مربوطه را انجام داده و برای حفاظت و نگهداری بهتر مسجد وکیل از هیچ کوششی دریغ نکند.

این پژوهشگر میراث فرهنگی سپس با اشاره به جایگاه و اهمیت مسجد وکیل، اعلام کرد: مسجد تاریخی وکیل را باید بی گمان چشم و چراغ شیراز و سرزمین فارس و جنوب کشور به شمار آورد که آبروی فرهنگی و پشتوانه و اِعتبار هنر و فرهنگ مردم شیراز به شمار می آید و در سراسر کشور دارای اَرج و احترام بوده و شناخته شده است و هرکسی به شیراز سفر می نماید از این بنای چشم نواز تماشا خواهد نمود.

بعلاوه مسجد وکیل سه دورۀ تاریخی را به خود دیده است. به بیانی روشن تر، پایه و اساس مسجد در دورۀ صفویه شکل گرفته است؛ زیرا در این دوره، مکان کنونی میدان شاه نامیده می شد و کاشی نبشته ای (کتیبه) هم در کنار محراب مسجد وجود دارد که سال 1043 مَهی (قمری) یعنی دورۀ صفویه را یادآوری می نماید.

پس از آن در دورۀ کریم خان زند مسجد ساخته و کامل می گردد و کاشی های هفت رنگ آن نیز در دورۀ قاجاریه که نبشته های (کتیبه) فراوانی را به عنوان سند داریم، به بنا اَفزوده می گردد.

از سویی، مسجد وکیل در کنار بازار و گرمابه وکیل جای دارد و کمی آن سوتر باغ موزۀ فارس و اَرگ کریمخانی را داریم که مجموعۀ اَرزشمند زندیه را شکل می دهد و در صف اِنتظار یا موقت سازمان جهانی یونسکو قرار گرفته است و تنها سدِ راه ثبت جهانی مجموعۀ زندیه، هتل آسمان در خیابان رودکی است که چندین سال به حال خود رها شده و بلاتکلیف مانده است.

مسجد وکیل یا مسجد جامع وکیل شیراز 9578 مترمربع مساحت، 5787 مترمربع زیر بنا، 120 متر درازا (طول) و 80 متر پهنا دارد. ورودی مسجد در گوشۀ شمالی جای گرفته است. این بنا در 18 تیرماه 1311 خورشیدی با شمارۀ 182 به ثبت ملی رسیده است.